ปจฺจเวกฺขณญาเณนาติ อวเสสกิเลสานํ, นิพฺพานสฺเสว วา ปจฺจเวกฺขณญาเณนฯ อุปริ อรหตฺตผลสมโยติ อุปริ สิชฺฌนโต อรหตฺตปฏิลาโภ ตถา อตฺถิฯ ‘‘เยนาหํ ตํ ปริเยสโต นิพฺพานํ สจฺฉิกริสฺสามี’’ติ ชานาติฯ

โกสมฺพิสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

9. อุปยนฺติสุตฺตวณฺณนา

[69] นวเม อุทกวฑฺฒนสมเยติ สพฺพทิวเสสุ มหาสมุทฺทสฺส อนฺโต มหนฺตจนฺทกนฺตมณิปพฺพตานํ ชุณฺหสมฺผสฺเสน ปหตตฺตา ชลาภิสนฺทนวเสน อุทกสฺส วฑฺฒนสมเยฯ อุปริ คจฺฉนฺโตติ ปกติยา อุทกสฺส ติฏฺฐฏฺฐานสฺส ตโต อุปริ คจฺฉนฺโตติ อตฺโถฯ อุปริ ยาเปตีติ อุทกํ ตตฺถ อุปรูปริ วฑฺเฒติฯ ตถาภูโต จ ตํ พฺรูเหนฺโต ปูเรนฺโตติ วุจฺจตีติ อาห ‘‘วฑฺเฒติ ปูเรตีติ อตฺโถ’’ติฯ ยสฺมา ปจฺจยธมฺมา อตฺตโน ผลสมวายปจฺจเย โหนฺเต ตสฺส อุปริ ฐิโต วิย โหติ ตสฺส อตฺตโน วเส วตฺตาปนโต, ตสฺมา วุตฺตํ ‘‘อวิชฺชา อุปริ คจฺฉนฺตี’’ติฯ ปจฺจยภาเวน หิ สา ตถา วุจฺจติฯ เตนาห ‘‘สงฺขารานํ ปจฺจโย ภวิตุํ สกฺกุณนฺตี’’ติฯ อปคจฺฉนฺโต ยายนฺโตฯ เตนาห ‘‘โอสรนฺโต’’ติ, อวฑฺฒนฺโต ปริหียมาโนติ อตฺโถฯ

อุปยนฺติสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ